TEKST |Ton Verheijen
Op 29 november vierde de VNSG de 30ste ALV in Utrecht. Na de jaarvergadering met een terug- en vooruitblik werd er stevig genetwerkt en genoten van een gezamenlijk diner. De presentatie ‘Go digital, stay human’ van futuroloog Christian Kromme was ronduit enerverend. Kromme maakte een loepzuivere analyse van de menselijke evolutie in zeven fases, analoog aan de ontwikkeling van de technologie.
We schrijven 25 juni 1988. Het Nederlands voetbalelftal wordt Europees kampioen. In dat jaar wordt ook de VNSG opgericht. Het is een andere tijd. Nederland eet nog boerenkool met worst. Van quinoa salade hebben we nog nooit gehoord. Het woord smarthphone staat nog niet in de Dikke van Dale en disruptieve bedrijven van het kaliber Uber moeten nog geboren worden. In de dertig jaar erna voltrekt zich een technologische revolutie, die door futuroloog Christian Kromme onder een vergrootglas wordt gelegd tijdens de 30ste ALV op 29 november 2018 in het Spoorwegmuseum in Utrecht.
Maar het begint met de algemene ledenvergadering. Jan-Willem van der Meere en Pieter Fransen zoomen in op 2018 en blikken vooruit op 2019. Ter sprake komen de cijfers, de plannen en de aandachtsgebieden. Schoten voor de boeg worden er gegeven met de bekendmaking van de thema’s voor 2019. Ook kunnen de leden stemmen over de benoeming van een nieuw bestuurslid ‘Adviesleden & jaarlijks congres’. Theo Bolta heeft zich beschikbaar gesteld als vervanger van Seger Theuns, die per 1 januari 2019 afscheid neemt. Bolta wordt unaniem gekozen. In dit artikel lees je meer.
Aikido en theater
Theo Bolta, partner bij NL for Business, is een bevlogen mens. Zijn vrije tijd besteedt hij aan aikido en theater. Daarnaast is hij commissaris voor het Go College, een private MBO voor werktuigbouw en elektrotechniek. Al sinds 1992 werkt Bolta met SAP en sindsdien bezoekt hij regelmatig bijeenkomsten van de VNSG “voor het uitwisselen van ervaringen en om tegenwicht te bieden aan SAP”. Als nieuw bestuurslid ‘Adviesleden & jaarlijks congres Connect to Innovate’ gaat Bolta het bestuur versterken.
Bolta over zichzelf: “De rode draad in alles wat ik doe is organiseren en zorgen dat mensen in beweging komen. Voor de VNSG komt dat goed van pas. Kijk, SAP geeft mooi vergezichten… maar hoe kom je bij die stip aan de horizon? Daarop zal mijn focus liggen. Waarom kies je voor een bepaald product? Hoe implementeer je dat? Uitwisseling met vakgenoten is daarvoor cruciaal. En verder? Nou ja, ik heb nog een tweede drijfveer als bestuurslid: jonge mensen opleiden. Kijk eens hoeveel jongeren hier rondlopen? Blijkbaar is ons vak niet zo in trek. Jonge mensen aantrekken wordt een uitdaging. Maar goed, het Young Professionals Event is weer een stap in de juiste richting.”
In de pauze spreken we Joop Kunst, Service Delivery Manager bij DSM Sinochem Pharmaceuticals. Kunst sloot zich drie jaar geleden aan bij de VNSG. Die beslissingen viel samen met de verzelfstandiging van DSM Sinochem Pharmaceuticals. Kunst: “We waren gewend dat moederbedrijf DSM alles voor ons regelde. Wij hoefden bij wijze van spreken nergens over na te denken. Met de verzelfstandiging was die back-up er niet meer en ontstond er behoefte aan sparren met vakgenoten. Al snel koos ik voor de VNSG. Ik wil graag van andere bedrijven horen welke keuzes zij maken. De focusgroepen van de VNSG helpen daar enorm bij.”
In de voor 2019 geplande thema’s kan Kunst zich goed vinden. Hij kijkt vooral uit naar de Finance Dag, Analytics Dag en de workshops C/4HANA en S/4HANA “om meer inzicht te krijgen in alle mogelijkheden van SAP”. En Kunst heeft ook nog een tip voor de VNSG. Het woord ‘Nederlandstalig’ in de naam VNSG zit hem een beetje dwars. Kunst: “Ik heb bij DSM Sinochem Pharmaceuticals ook Franse en Spaanse collega’s. Die moet ik doorsturen naar belangenclubs in het buitenland. Is dat niet een gemiste kans?”
Virtuele oncoloog
Organiseer een jubileum ALV en vroeg of laat valt de naam Albert Einstein. Futuroloog Christian Kromme, die een dik uur de tijd krijgt voor zijn verhaal over tech-trends, citeert Einstein als volgt: ‘We kunnen onze problemen niet oplossen met de manier van denken waarmee we ze ooit veroorzaakt hebben.’ We moeten anders gaan denken, vindt Kromme. Dat doen super-disruptors als Uber ook. Ze zijn hun tijd ver vooruit. Omdat ze waanzinnig goed georganiseerd zijn, hebben ze invloed op tientallen miljoenen mensen.
Kromme’s verhaal is een analogie tussen de menselijke evolutie en de technologische revolutie. Hij grossiert in sterke praktijkvoorbeelden van wetmatigheden die zowel in de natuur als in de technologie zijn terug te vinden. Boeiend is zijn verhaal over de zwerm spreeuwen. Elke spreeuw houdt met wiskundige nauwkeurigheid de zeven omliggende spreeuwen in de gaten. Iedere spreeuw vliegt exact 36 kilometer per uur. Ze botsen niet. Samen functioneren ze als één organisme. Ze zijn perfect georganiseerd. Net als Uber, dat op algoritmisch niveau 3,7 miljoen taxi’s aanstuurt. De ultieme automatisering.
De hardskills kunnen we bijna volledig automatiseren, aldus Kromme. Het zijn de softskills die we moeten ontwikkelen. Als onze mindset verschuift naar ‘zelfbewust’ en ‘empathisch’, hebben we allemaal de motorische beheersing van een spreeuw, het overzicht van een orkestleider, de strategische doortastendheid van een veldmaarschalk. Samen worden we “human centered holistische organisaties”, zoals Kromme het noemt. “Artificial intelligence begint onze wereld te begrijpen”, aldus Kromme. Door artificial intelligence stijgt het aantal mogelijkheden exponentieel. Volgens de Wet van Moore kan onze technologie rond 2020 de complexiteit van één menselijk brein aan en rond 2040 van de complete mensheid. (De lijn schiet omhoog. Denk aan de hockeystick-curve van Ray Kurzweil.)
Tal van nieuwe mogelijkheden dienen zich aan. Zelflerende systemen gaan we zien in het verkeer, in taal, in de zorg en op het gebied van organisatorische beslissingen. Artificial intelligence kan medicijnen verbeteren, ons bewegingsapparaat kopiëren, onze favoriete gerechten bereiden in de keuken (en ook afwassen). We gaan extreme personalisatie zien op het niveau van virtuele assistenten. De skills van Alexa, Siri en Cortana groeien met de dag. En zo rijgt Kromme de praktijkvoorbeelden aan elkaar. De nieuwste oordopjes van Google vertalen veertig talen real-time. Artificial intelligence gaat complete advocatenkantoren overbodig maken. En artsen. Voor €9,95 per jaar heb je straks je virtuele oncoloog in je broekzak.
Business ByDesign
Ondertussen in het Spoorwegmuseum, waar het feestje rond de 30ste ALV zich voltrekt. Wat betekent de VNSG voor jou? Willem-Jan van Tongeren, IT-directeur van PostNL, weet het antwoord wel. Voor Van Tongeren gaat het om “leren van gelijkgestemden en samen optrekken om meer bij SAP voor elkaar te krijgen”. Van Tongeren: “Vroeger wilde je iets en kreeg je maatwerk. Nu ben je vaker aangewezen op de cloud en moet je je organiseren om bij SAP iets generieks te regelen. Dat is een proces. Ook de VNSG zal zichzelf opnieuw moeten uitvinden om aan te sluiten bij die veranderingen. Maar ze zijn volgens mij goed bezig met wederom een mooi programma in 2019. Mijn eigen bijdrage? Als voorzitter van de focusgroep Business ByDesign probeer ik een zo actief mogelijke rol te spelen. Als je iets gedaan wilt hebben, moet je pro-actief zijn.”
Het slotwoord is aan Christian Kromme en zijn tech-verhaal. Kromme: “De grote tsunami van digitale disruptie moet nog komen, met nieuwe problemen zoals cybercrime, nepnieuws en verslaving aan social media. Dit alles geeft stress. En angst dat er banen verdwijnen. Daar moeten we vanuit een ander perspectief naar gaan kijken. Mijn stelling is dat de mens centraal zal staan in zelfbewuste, zwermachtige organisaties. Zelfsturing is in de natuur heel normaal. Kijk naar de spreeuwen. We moeten er alleen nog even aan wennen.”
De hardskills zijn geautomatiseerd, zoals we eerder al concludeerden. Nu moeten we ons focussen op de softskills en de purpose driven mindset: doen waar je goed in bent. Volgens Kromme moeten we “onze binnenkant ontwikkelen om beslissingen te kunnen gaan nemen met ons hart”. In plaats van een generatie van idioten te worden die is overgeleverd aan computers, moeten we leren begrijpen dat we als mens unieke eigenschappen hebben. De combinatie van empathie, intuïtie, ethisch besef, creativiteit en ons vermogen om de verbinding aan te gaan met onze medemens, en dat allemaal tegelijkertijd, is niet te automatiseren. Zo bekeken is het nog steeds behelpen met die suffe computers.
De presentaties terugkijken kan via deze link: