INTERVIEW & TEKST| Jos Fluitsma
Technologie maakt (bijna) alles mogelijk. Dus verwacht de business binnen organisaties dat de IT-afdeling snel IT-oplossingen maakt die de business nodig heeft. Een goede IT-dienstverlener zijn is niet meer voldoende. De IT-afdeling moet voor de business ook een partner en motor voor innovatie zijn. Hoe moet de IT-organisatie van de toekomst eruitzien.
Dr. Barry Derksen kan daar veel over vertellen. Hij is oprichter/eigenaar van benchmark- en auditorganisatie Business & IT Trends Institute, associate professor bij de Vrije Universiteit Amsterdam en auteur van het boek Trends in Business & IT. Voortdurend bezig met trends in IT en ontwikkelingen in moderne IT-organisaties.
Weer meer zelf doen
Derksen ziet 3 belangrijke trends die invloed hebben op de IT-organisatie. Trend 1: het percentage leidinggevenden in organisaties daalt. Zo’n 5 jaar geleden was het 14%, nu minder dan 10%. Bij IT-organisaties zal de daling sneller gaan, omdat steeds meer software agile wordt ontwikkeld. Trend 2: bedrijven gaan weer meer IT zelf doen. Derksen: “Je ziet bij veel organisaties het aantal eigen systeemontwikkelaars weer toenemen. Zij werken in scrumteams, die samen met de business snel en zonder leidinggevende of projectleider functionaliteit bouwen. Met als voordeel dat de business de functionaliteit krijgt die zij wil hebben. Voor grote IT-organisaties heeft dit als nadeel dat zij minder grote IT-projecten verkopen.”
ERP plus weggooi-software
Trend 3: we moeten af van de ERP-gedachte van een compleet geïntegreerd IT-systeem. Derksen: “ERP blijft nodig als basisinformatievoorziening. Die basis is de kern van je bedrijf en moet solide en betrouwbaar zijn. Daaromheen bouw je agile een schil van functionaliteiten die als magneetjes tegen het ERP-systeem aan plakken, we zullen steeds meer ‘weggooi-software’ maken. De businessmanager wil nú deze functionaliteit hebben, gebruikt die tot de functionaliteit niet meer voldoet en wil dan nieuwe, betere functionaliteit. Het kan dus ook zijn dat software maar een paar maanden wordt gebruikt. Je ziet dat leveranciers van ERP-systemen deze trend ook oppakken.”
IT wordt corebusiness
Centraal-decentraal, uitbesteden-zelf doen, het zijn bewegingen die de cyclus van de economie volgen. “Het gaat nu goed met de economie. Daarom hebben bedrijven geld voor de snelheid en flexibiliteit die ze nodig hebben om met agile snel in te spelen op marktontwikkelingen. Gaat het economisch minder, dan volgt er weer een tendens naar centralisering om kosten te besparen. Nu is er volgens Derksen meer aan de hand. “Door de digitale transformatie worden bijna alle bedrijven IT-bedrijven. IT hoort dus bij de corebusiness, en die besteed je niet zomaar uit.”
Alles in de cloud
Uitbesteden gebeurt vaak, omdat het voor veel bedrijven ondoenlijk is alle snel veranderende IT-kennis in eigen huis te houden. Dat is niet meer nodig nu steeds meer software uit de cloud komt. Derksen plaatst daar een waarschuwing bij. “Je betaalt voor je cloud-abonnement een vergoeding per gebruiker. Met een flink aantal gebruikers kun je dan zomaar duurder uit zijn dan wanneer je de software op je eigen servers draait. Bij cloud-software heb je bovendien zelf niet de controle over de security en regelgeving zoals de nieuwe Europese privacyverordening. Wees dus scherp op wat je in de cloud plaatst.”
Agile is succesvol
De agile-aanpak is bewezen succesvol. Antwerp Management School en Standish Group vergelijken al jaren grote en kleine IT-projecten op de punten succesfactoren, budget, kwaliteit en functionaliteit. “Agile blijkt succesvoller dan andere methoden”, zegt Derksen. “Dat is op zich wel logisch, want hoe kleiner het project, hoe groter de kans dat het succesvol verloopt. Bedrijven die snel agile hebben ingevoerd, hebben daar absoluut voordeel bij. Vooral jonge bedrijven, die niet een enorme ERP-legacy hebben.”
Andere competenties nodig
Derksen is ervan overtuigd dat door alle veranderingen de rol van informatiemanager in de huidige vorm verdwijnt. “In veel bedrijven zie je nog de driedeling business, informatiemanagement en IT volgens het 9-vlaksmodel van Rik Maas. De kolom informatiemanagement gaat verdwijnen, de business in of de IT in. Je ziet al bij veel organisaties dat de rol van informatiemanager een heel andere inhoud krijgt naarmate er meer agile wordt gewerkt. Er zijn daarnaast andere competenties nodig voor een moderne IT-organisatie. Het aantal systeemontwikkelaars wordt groter. De verhouding ontwikkeling-beheer is nu ongeveer 20-80, dat gaat naar 40-60.”
Be in control
Cybercrime, wetgeving en toezichthouders eisen steeds meer dat de IT in organisaties aantoonbaar in control is. “Organisaties moeten door inzet van de juiste competenties en bijvoorbeeld een degelijk control-raamwerk laten zien dat ze echt in control zijn. Anders lopen ze het risico dat ze hun bestaansrecht kwijtraken. Bedrijven zijn nu al zo’n 7% van hun IT-budget kwijt aan kosten voor security en om in control te zijn. Ik verwacht dat dat percentage de komende jaren zal verdubbelen. Dit kan zomaar de nieuwe middenkolom voor de informatiemanager worden.”
Samen kansen pakken
Een andere belangrijke ontwikkeling voor de IT-organisatie is dat business en IT steeds meer naar elkaar toegroeien. Derksen: “Ik noem banken IT-bedrijven met een banklicentie. De IT is daar net zo belangrijk als de business. Voor de industriële sector zal dat door de toename van robots en Internet of Things ook steeds meer gelden. IT en business moeten leren van elkaar, elkaars sterke punten gebruiken. Bij agile moet dat ook wel, die zet de business en IT echt bij elkaar. Hoe beter de business & IT alignment, hoe beter de return op IT-investeringen. Business en IT moeten elkaar scherp houden door elkaar regelmatig te vragen hoe communicatie en partnership gaan. Het ligt nooit aan de IT-mogelijkheden, maar aan hoe business en IT in staat zijn samen de kansen van de technologie te pakken.”
De kopzorgen van IT-bazen
8 tips van Barry Derksen om toe te groeien naar de
IT-organisatie van de toekomst