INTERVIEW | Hans de Labije
TEKST | Jon Hoofwijk
Amper twee jaar geleden, op 1 december 2016, heeft Koningin Máxima de Jheronimus Academy of Data Science (JADS) in Den Bosch geopend. De nieuwste universiteit van Nederland biedt een aantal innovatieve data science programma's op undergraduate, graduate en post-graduateniveau om de data scientists van de toekomst op te leiden. Verder lopen er onderzoeksprogramma’s naar data science die de relevantie van academisch onderzoek voor het bedrijfsleven en de samenleving vergroten.
Arjan Haring
JADS is gehuisvest in het voormalig klooster Mariënburg. De academie is een initiatief van de Technische Universiteit Eindhoven, de Universiteit van Tilburg, de gemeente ’s-Hertogenbosch en de provincie Noord-Brabant. “De Technische Universiteit Eindhoven en de Universiteit van Tilburg waar economische, juridische en sociale wetenschappen de boventoon voeren, vullen elkaar perfect aan in de gewilde kennisgebieden. De stad Den Bosch en de provincie Brabant zien JADS als toegevoegde waarde voor de Brabantse regio die een lange traditie van innovatie heeft. Overeenkomstig de explosieve ontwikkeling van big data is het de academie gelukt om nieuwe bachelor- en masterprogramma's te ontwikkelen die volledig complementair zijn aan elkaar,” vertelt Arjan Haring enthousiast.
Data science is heel erg ‘hot’
Arjan Haring is als strategisch adviseur onderzoek verbonden aan JADS, waar hij wetenschappelijk directeur prof. dr. Arjan van den Born van adviezen voorziet. We ontmoeten hem in het prachtig verbouwde klooster in het hartje van de stad. “De eerste groep van dertig studenten van de Master Data Science & Entrepreneurship is inmiddels afgestudeerd. Ze hadden allemaal al een baan voordat ze klaar waren met hun studie. Sowieso worden onze studenten wekelijks benaderd door recruiters op LinkedIn. Data science is heel erg ‘hot’ in het bedrijfsleven. Logisch, want je kunt het overal toepassen. Niet alle bedrijven weten echter wat ze met data science kunnen of willen gaan doen. Ook dat maakt onze af
gestudeerden erg gewild. Er is binnen het bedrijfsleven een groot tekort aan mensen met deze kennis en kunde.”
Science én entrepreneurship
Als iets JADS typeert dan is het wel de “De Technische Universiteit Eindhoven en de Universiteit van Tilburg vullen elkaar uitstekend aan. Minstens even belangrijk is de combinatie van wetenschap en ondernemen,” benadrukt Arjan Haring. “De EU claimde een paar jaar geleden de data-economie. Daar heb je zowel science voor nodig om goed te begrijpen wat je met data kunt, als entrepreneurship om er waarde mee te creëren. JADS zoekt expliciet de samenwerking op met het bedrijfsleven.
In het masterprogramma ligt de focus op data science, ondernemerschap en de interactie tussen beide. Binnen ondernemerschap gaat het onder andere over businessmodellen, hoe je investeringen ophaalt, verkoopt, communiceert, hoe je omgaat met de eerste medewerkers die je je onderneming binnenhaalt en over wet- en regelgeving. Ze leren dus niet alleen over wetenschap en theorie, maar ook over hoe het er in de praktijk aan toegaat in een grote onderneming, en hoe je een start-up kunt opzetten. Wanneer ze na hun studie aan de slag gaan in een organisatie, dan snappen ze de context waarbinnen ze werken.”
Intuïtie versus data
Het spreekt voor zich dat de studenten aan JADS statistisch zijn onderlegd. Arjan Haring: “Je hebt entrepreneurs die zich voornamelijk door hun intuïtie laten leiden. Onze studenten valideren hun ideeën aan de hand van data. Zo schatten ze ook risico’s in. Hoe groot is de kans dat een startup een succes wordt? Een ander voorbeeld: we proberen te voorspellen wanneer een klant vertrekt. We proberen gewoon meer uit de data van klanten te halen. Uiteraard met respect voor de privacy van de betreffende klant. Nadenken over ethiek is ook een onderdeel van de opleiding.”
Financiering door bedrijven
Voor Arjan Haring, die zelf gedragswetenschap en datawetenschap studeerde, is het bedrijfsleven niet onbekend. Een aantal jaren geleden heeft hij zelf een bedrijf opgezet dat hij in 2011 verkocht aan Booking.com, waar hij een aantal jaren later ook een tijd heeft gewerkt. Voor de opzet van onderzoek bij JADS zijn vier bedrijven een ‘Flagship Partnership’ met JADS aangegaan: CZ, KPN, Vivat en BrandLoyalty. De komende vier tot vijf jaar investeren die elk een bedrag van een miljoen euro of meer in JADS, waarmee leerstoelen, promovendi en ontwerpers-in-opleiding worden gefinancierd. Ook worden afspraken gemaakt over permanente educatielijnen voor de eigen medewerkers van deze bedrijven. Daarnaast heeft JADS partnerships met verschillende andere bedrijven gericht op samenwerkingen in het onderwijs, onderzoek en ook meer in de richting van consultancy.
In de frontlinie
“Het is niet de bedoeling dat deze bedrijven ons concrete problemen of opdrachten voorleggen waarmee we aan de slag gaan. Dat werkt niet. Deze vier partnerbedrijven, die ieder op hun eigen manier veel met data werken, begrijpen dat en hebben er baat bij dat het onderzoek van JADS goed van de grond komt. Want dat is het gezamenlijk streven: zorgen dat we in Nederland op het gebied van data science in de frontlinie blijven opereren,” licht Arjan Haring toe. “Onze studenten doen veel nieuwe dingen. Voor de Amsterdamse startup Connecterra ontwikkelen we bijvoorbeeld activiteitensensors voor grote kuddes koeien. We proberen ermee te voorspellen hoeveel melk een koe produceert, maar ook of ze zwanger is, of dat er iets mis is met haar. Zo kunnen we twee weken eerder dan een veearts vaststellen of een koe kreupel wordt. Alle bedrijven waar we mee samenwerken, zijn van cruciaal belang om goed te kunnen testen of de vooronderstellingen die uit onderzoeksprojecten naar voren komen, ook in de praktijk werken.”
Gemeente en provincie
Als het om de praktijk gaat, richt het JADS zich niet exclusief op het bedrijfsleven maar ook op onderzoeken waar de gemeente en de provincie baat bij hebben. Zo zijn er de Applied Labs van JADS die zich vaak op lokale thema’s richten. Voorbeelden zijn Agro, Health, Cities, Crime, Mobility en Smart Industries.De stichting Nationale Politie/DITSS (Dutch Institute for Technology, Safety and Security) huurt een ruimte bij JADS waar het Crimelab is gevestigd. Door bepaalde databestanden met elkaar te combineren, zoals geldstromen, lijsten met personen die zich schuldig hebben gemaakt aan drugsgerelateerde misdaad, en adresbestanden, wordt gepoogd om beter te voorspellen waar in de toekomst criminele activiteiten, zoals het opzetten van een hennepkwekerij, zullen plaatsvinden. Voor de politie is het een innovatieve manier van werken waarbij de contacten bij JADS zeer waardevol zijn.
Data scientist: ingenieur van de toekomst
Data science, oftewel datawetenschap, is een nieuwe technische discipline en de stuwende kracht achter veel toekomstige innovaties. Het is ontstaan als antwoord op de enorme hoeveelheid data die tegenwoordig wordt gegenereerd. Alleen al in de Verenigde Staten produceren smartphones nu ruim 18 miljoen megabytes data per minuut. In 2020 zal de jaarlijkse hoeveelheid data wereldwijd 44 zettabytes (1.000.000.000.000.000.000.000 bytes) bedragen. Dat is net zoveel als het gecombineerde geheugen van ruim zes stapels smarttablets van de aarde tot aan de maan. Wetenschappelijk onderzoek en innovaties zullen in de toekomst gebaseerd zijn op die data. De data scientist is de ingenieur van de toekomst.
Opleidingen aan JADS
Joint Bachelor Program Data Science
Een Engelstalig joint undergraduate-programma van de Universiteit van Tilburg en de Technische Universiteit Eindhoven. Studenten leren er de basis van het veranderen van big data in oplossingen met toegevoegde waarde voor technologie, industrie, overheid en de samenleving.
Master Programma's Data Science
Zowel de Mariënburg Campus in 's-Hertogenbosch (JADS), de Technische Universiteit Eindhoven als de Universiteit van Tilburg bieden verschillende data science-masteropleidingen aan. Op de JADS Mariënburg Campus in ’s-Hertogenbosch vindt het onderwijs plaats van de master Data Science and Entrepreneurship. De programma’s zijn allemaal gefocust op een andere data science applicatie of ander expertisegebied.
PDEng Data Science Program
Het Professional Doctorate in Engineering (PDEng) Program Data Science duurt twee jaar. Het is een post-masterprogramma voor toegepaste technieken en toegepast ontwerp in een professionele context. Gedurende deze opleiding werken studenten intensief samen met industriepartners aan grootschalige, interdisciplinaire projecten.
PhD Programs Data Science
JADS biedt ook de mogelijkheid om te promoveren. PHD-studenten raken, afhankelijk van de focus van hun onderzoek, betrokken bij baanbrekend onderzoek op een van de drie campussen: de Technische Universiteit Eindhoven, de Universiteit van Tilburg of JADS.
Professionele opleiding
Ook voor professionals en organisaties verzorgt JADS educatieve programma's. Hierbij gaat het om het updaten van kennis van data science of om maatwerk in bedrijfsprogramma’s voor hun professionals.